Atoqmanta wallpamantawan willakuy

Huk kutinsi karu llaqtaq qayllan ch'in orqokunapi huk atoqqa yarqaymanta khuyay purishaspa nisqa:

─"Askha p'unchayñan mana mikhunichu, sinchitamá yarqaywashan, wiksaypas rimarishanraqmá, manan yarqaymanta wañuymanchu, hinachá risaq riki llaqtata, nispa. Chayta yuyaykuspas atoqqa purimusqa llaqtaman.

Wasi-wasimanña qayllaykamuspa hisnas atoqqa rikusqa askha wallpakunata wirakunallataña llakhi mikhushaqta.

Chayllamansi atoqqa imaynatachus wallpata hap'iyta yuyaykushanankama para parayta qallarimusqa, chaysi lliw runakunapas mach'akuq wasinkuman haykuyta qallarisqanku, wallpakunapas usqhaysi wasinkuman ripuyta qallarisqanku.

Chayta rikuspas atoqqa nisqa:

─"Mana yarqaymanta wañuymanchu, nispa. Usqhayta phawayuspas hap'irusqa huk wallpata.

Chaytas huk runa rikuruspa wallpayuq runaman willaramusqa:

─ "Wallapaykitan atoq hap'irun kunachallan, nispa.

Chaysi iskayninku usqhayta phawaylla atoqpa qhepanta p'itasqanku rumi makintin, k'aspikunantin ima qaparispa.

Hinaspansi atoqqa llakisqa phawaspa yuyayrukusqa k'aspi chakanta chimpayta, chaysi atoqqa k'aspi chakanta chimpashaspa wikch'uyakapusqa mayu ukhuman, parawan k'aspi lluskha kasqanrayku.

Wallpayoq runataqsi chayta rikuspa wallpan orqoq haykusqa mayu ukhuta. Wallpaytaqa sasawanmi uywakuni mikhukapunallaypaqpas orqokanpusaq, nispa.

Ichaqa manas riparasqachu parawan mayu askhayamusqanta, chaysi wallpata orqomushaqtin qonqaylla mayu askha chayamuspa wallpata, runata, atoqtawan ima apapusqa.

Chaysi ñak’ayllaña mayu ukhumanta lloqsimuspa nisqa:- manan mich’a kay allinchu kasqa, hinapas kanmankaran. Chay wallparayku yaqa wañuyniytapas tarikuni, nispa.

Tiempo wakichikuymanta willakuy

Huk karu llaqtapis yachaysapa runa nisqa: Ama kawsayniykichismanta llakipakunkichischu imatachus mikhunaykichismantapas ukyanaykichismantapas, imawanchus p'achakunaykichismantapas. Kawsaymi astawan valen mikhunamantaqa, cuerpopas astawan valen p'achamantaqa. Qhawariychis phalaq animalkunata: manan tarpunkupaschu, cosechankupaschu, taqenkupaschu. Ichaqa kamaqnin Diosmi paykunataqa mikhuchin. ¡Qankunaqa phalaq animalkunamantapas aswan chaniyoqmi kankichis! ¿Mayqenniykichistaq atinman llakikushaspa, sayayninman huk chhikallantawanpas yapaykukuyta? ¿Imanaqtintaq p'achamantapas llakikunkichis?

Qhawariychis campopi t'ikakunaq wiñasqanta. Manan chaykunaqa llank'ankupaschu phuskankupaschu. Ichaqa: Rey Salomonpas qhapaqña kashaspapas manan chay huknin t'ika hinallapas p'achakurqanchu. Chay hinatan Diosqa campopi plantakunata p'achachin, chaykunan huk p'unchay wiñamunku, qhepastin p'unchaytaq ñaq’epuspa ch’akipunku. ¿Chaychu Diosqa qankunatapas mana p'achachisunkichisman? Chay hinaqa, ama llakikuychischu: ¿Imatan mikhusunchis, imatan ukyasunchis, imawantaq p'achakusunchispas?, nispa

Nillarqantaqmi: Kanmi tiempo kay pachapi imachus ruway munasqanchista ruwananchispaqqa. ¿Ima allintataq runaqa afanakuspa llank'asqanmanta tarinqa? Diospas lliwtan tiemponpi sumaq tupaqta ruwarqan. Intita p’unchaylla k’anchananpaq, killatataq tutapi k’anchananpaq. Chay hinaqa qankupas Diosmanta yachaqaychis, tiemponpi imatapas ruwayta, nispa.

Iskay wawqekunamanta willakuy

Huk karu llaqtapis iskay wawqekuna tiyasqa. Paykunas munay wasiyoq hatun chakrakunayoq ima kasqaku. Yaqa tawa chunka wata hinaña sumaqta kawsashaspankus, mana hayk’aqpas huchatarisqankuchu. Ichaqa, huk p’unchaysi, yanqa mana imallamanta pheñachinakuspanku sinchitapuni kaninayukusqanku. Chay p’unchaymanta pachas mana rimanayakusqankuchu.

Huk tutamantansi kuraq-kaq wawqeq wasinta runa wahakamusqa. Punkuta kichaqtinsi huk carpintero herramientakunantin kashasqa: Weraqocháy, llank’anatan maskhashani, ichapas granjaykipi imallapas allichanapaq kashanman, yanapaykiman chaykunata ruwaspa, nispas carpintero runa nisqa.

Ari! Kashanmi qanpaq llank’ana. Qhawariy haqay kinrayta, chaypin wasimasiy tiyan. Chay wasimasiyqa sullk’a-kaq wawqeymi. Kay kinrayqa sumaq pampan karqan. Kunantaq chay pampaq chaypinta unu haykupushan. Kaytachu ruwawanman? Kunanyá ñoqa aswan allinta ruwarusaq. Haqay wasin qayllanpin iskay metrota hina huk perqata maderamanta ruwanki, mañan hayk’aqpas wasimasiyta rikuyta munaniñachu, nispa.

Carpintero runataq nisqa: Ari! Entiendishaniñan imachus pasashasqanta, nispa.

Chay llank’anata carpintero runaman saqespas kuraqkaq wawqeqa llaqtata rantikuq risqa. Tardeyaykuyttañas kuraq wawqeqa kutimusqa, chay horaspaqtasi carpintero runapas tukurusqa llank’ayta. Hinas wasiyuq runaqa carpinteroq ruwasqanta qhawaspa musphasqaraq. Manas iskay metro maderamanta perqapas kasqachu, aswanpas iskaynin wawqekunaq wasinta hukllachaq   ancha munay maderamanta chakas ruwasqa kashasqa. Chayta kuraqkaq wawqe qhawashaqtinsi wasimansin sullk’a-kaq wawqen hamuspa nisqa:  Qanqa wawqey ancha allin runan kanki, qhawariy ancha munay chakatan ruwarachinki waqmanta wasinchis hukllachasqa kananpaq, ñoqaña mana allinkunata nishaytiypas, nispas iskaynin wawqekuna allipunakapusqanku.